NIEUWS || Bij zorgorganisatie InteraktContour gaan de komende maanden de eerste Helden, Techhelden en Techmaatjes van start. De echte helden, de cliënten, worden begeleid door Techhelden en Techmaatjes om de obstakels die cliënten ervaren bij het prettig, zelfstandig thuis wonen, te laten wegnemen met behulp van technologie. Projectleider Niek Porskamp vertelt in dit interview meer over het SET-project ‘Thuiswonen met technologie’.
InteraktContour is een zorgorganisatie waar mensen met niet-aangeboren hersenletsel gespecialiseerde zorg en ondersteuning krijgen in de vorm van behandelingen, dagbesteding, wonen met 24 uurs zorg, begeleiding en zorg thuis, arbeidsreïntegratie en mantelzorgondersteuning. De inzet van technologie speelt binnen de organisatie een grote rol. Als projectleider zorgtechnologie heeft Niek onder andere het SET-project gericht op technologie thuis onder zijn hoede.
Samen Beslissen vormt de basis
Niek: ‘Bij aanvang van dit SET-project zijn we van start gegaan met een groot onderzoek binnen de organisatie waarbij we eenenveertig cliënten met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) (en negentig medewerkers) uitgebreid hebben bevraagd over obstakels waar men bij het thuis wonen tegenaan loopt. Op de leefgebieden lichamelijke en psychische gezondheid, sociale relaties en wonen ervaren cliënten obstakels in hun dagelijks leven die het zelfstandig thuis wonen heel lastig of soms onmogelijk maken.Wij willen samen met hen deze obstakels in kaart brengen en vervolgens kijken of er een technologische oplossing voor te vinden is.’
De inzet van de technologie vormt namelijk nog steeds een obstakel, ervaren Niek en zijn collega’s. ‘Cliënten en medewerkers geven aan te weinig af te weten van technologie. Met name medewerkers zien dit als een groot probleem: je kunt niet over een banaan praten als je niet weet wat een banaan is. Kortom: wij moeten medewerkers (en cliënten) helpen om bekender te worden met technologie, zodat het makkelijker is om er samen over te praten, te oordelen, te adviseren en de technologie te gaan gebruiken of erbij te ondersteunen.’
Structurele financiering
Helaas is de financiering van technologie soms een obstakel. InteraktContour heeft een uitleenservice met ruim vijftig technologische producten die cliënten en medewerkers kosteloos twee maanden kunnen uitproberen. Niek: ‘Na afloop van zo’n traject zien we dat de aanschaf van zo’n product een belemmering is. Veel van onze cliënten kunnen door hun NAH niet werken en zijn dus afhankelijk van een uitkering. Dat maakt de optie om zelf bepaalde technologie aan te schaffen maar beperkt mogelijk. We zullen dus moeten zorgen dat we duurzame afspraken gaan maken met onze financiers, zoals de gemeente of zorgkantoren.’ Alleen dan hebben clienten een echte keuze.
Op dit moment wordt 50% – oftewel zes uur – voor de benodigde begeleiding vanuit SET gesubsidieerd, de andere zes uur betaalt InteraktContour vooralsnog zelf. ‘We zijn bezig met de ontwikkeling van een SROI-analyse, onze maatschappelijke businesscase. De inzet voor onze organisatie is op dit ogenblik fors, zes uur per cliënt zonder dekking. We zijn bereid die investering te doen, omdat we geloven dat we hiermee bijdragen aan de kwaliteit van leven van onze clienten en het langer thuis wonen. Bedrijfsmatig hopen we meer te doen met hetzelfde aantal medewerkers, of hetzelfde doen met minder mensen. De SROI maatschappelijke businesscase moet dit uiteindelijk aantonen en de eigen bijdrage voor de clienten voldoende laag te houden. Daarna hebben we hopelijk een goede onderlegger voor onze gesprekken om structurele financiering te bespreken en verkrijgen bij onze zorgkantoren en gemeenten.’
Techhelden en techmaatjes
Het project Thuiswonen met technologie is onderdeel van het programma Thuiswonen met hersenletsel Eén van de belangrijkste onderdelen van het project is het werven van vijftig techhelden en vijftig techmaatjes. ‘Techhelden zijn senior begeleiders thuis die een extra uitdaging aan willen gaan. Zij krijgen per cliënt twaalf uur – over een periode van drie maanden – om een interventietraject uit te voeren. Dit is dus twaalf uur bovenop de reguliere begeleidingsuren. Binnen dit traject wordt er samen met de client gekeken wat de cliënt nodig heeft om een fijn leven te leiden, welke obstakels er zijn en op welke onderdelen cliënten gemotiveerd zijn om aan de slag te gaan technologie om diezelfde obstakels weg te nemen. Vervolgens zal worden verkend of er een passend aanbod in de uitleenservice beschikbaar is. Na deze gezamenlijke productselectie met de client helpen de techheld én het techmaatje de cliënt bij het installeren en gebruiken van de technologie. Binnen de twaalf uur valt ook nog een evaluatie en ondersteuning bij een eventuele definitieve aanschaf.’
Niek: ‘Deze techhelden zullen door ons worden ondersteund. Zij moeten durven pionieren, maar wij zullen ze van alle benodigdheden én kennis voorzien’, legt Niek uit. ‘In de komende periode gaan we bekijken welke extra scholing zij nodig hebben. We zullen dit deels in de praktijk moeten gaan ervaren. Het zal ook per cliënt kunnen verschillen, vermoed ik. Hoe dan ook willen wij de leerbehoeften van de techhelden vervullen, in 1-op-1 sessies of met de groep bij elkaar.’
Naast de techhelden komen er ook techmaatjes. ‘Dit zijn mensen die niet professioneel verbonden zijn aan InteraktContour, bijvoorbeeld vrijwilligers, cliënten of andere ervaringsdeskundigen. Zij worden betrokken bij het ondersteunen van cliënten door ervaringsverhalen te delen, praktische ondersteuning te bieden of het bemannen van een telefonische helpdesk. We hopen dat veel helden uiteindelijk ook techmaatjes willen zijn en zo de sneeuwbal mee helpt verder te rollen.’
50% van de cliënten bereiken
In 2023 vindt er in Lelystad, Dalfsen en Enschede een pilot plaats met zes techhelden en twaalf techmaatjes. Samen gaan zij de komende maanden vijftig cliënten begeleiden (met zowel WMO als WLZ indicatie). Vervolgens gaat in januari de opschaling naar de rest van de organisatie van start. ‘In 2026 willen we vijftig procent van de mensen die thuis wonen zien te bereiken, dat gaat om zo’n 1100 cliënten in totaal ’, zegt Niek.
Mogen alle cliënten meedoen? ‘Het is zeker onze wens om technologie thuis voor alle cliënten beschikbaar te maken. Tegelijkertijd weten we ook dat we niet alle cliënten kunnen bereiken. Vandaar ons streven om in ieder geval 50% van de cliënten onderdeel te maken van dit traject, met de ambitie om vervolgens bij 50% daarvan succesvol te zijn in het duurzaam gebruik van technologie . Het is belangrijk dat cliënten open staan voor nieuwe dingen in huis en enigszins leerbaar zijn. In het begin zal het misschien lastiger zijn om mensen over de brug te krijgen, maar zodra er meer succesverhalen zijn om te delen, gaat dit vast makkelijker. We verwachten dat er vanzelf een pull in plaats van een push ontstaat op basis van de successen die we boeken. Dat is onze uiteindelijke wens: dat cliënten weten wat er mogelijk is aan technologische steun, er zelf om vragen en er eenvoudig toegang toe hebben.’
Meer lezen?
Zeven tips én een uitnodiging om duurzaam te implementeren
Vliegwiel ontwikkelt toolkit voor implementatie medicijndispenser