PRAKTIJKVOORBEELD || Zijn platform ontstond uit een eigen behoefte: een digitale omgeving waarin zijn vader met Alzheimer veilig contact kon onderhouden. Inmiddels is Stamtafel uitgegroeid tot een bloeiend bedrijf met duizenden gebruikers. De basisprincipes waar oprichter Ronald Helder Stamtafel op baseerde staan echter nog steeds als een huis.

 

“Het was nooit de bedoeling om van Stamtafel het bedrijf te maken dat het nu is. Het is een beetje uit de hand gelopen”, grapt Ronald Helder. “In 2010 werd de eerste iPad uitgebracht en ik was destijds op zoek naar een manier waarop mijn vader, die Alzheimer had, op een veilige manier kon blijven communiceren. Facebook vond ik geen fijne optie. Ik wilde een plek waarop je op een veilige manier lief en leed kan delen met de mensen aan wie jij dit toevertrouwt.”

Met dit idee stapt Ronald naar een paar vrienden met een IT-bedrijf toe. Of zij dit platform voor hem kunnen bouwen. De naam Stamtafel is een suggestie van de moeder van Ronald en is afgeleid van een ‘Stamtoavel’, een programma dat al sinds 1979 loopt bij Radio Noord. “Zoals je hoort was het bij de start van Stamtafel puur iets wat wij voor onszelf als gezin ontwikkelde. Een eigen vraag en behoefte. Mijn vader werd, hoe pijnlijk dat ook klinkt, minder zichtbaar in de maatschappij. Het was moeilijker voor hem om te laten zien hoe het met gaat, om contacten te onderhouden. De mensen met wie hij vroeger schaatste of fietste bijvoorbeeld. Mensen raken verder van je af als jij steeds minder kunt. Daar wilde wij een oplossing voor creëren.”

 

“Zoals je hoort was het bij de start van Stamtafel puur iets wat wij voor onszelf als gezin ontwikkelde. Een eigen vraag en behoefte.”

– Ronald Helder – Oprichter Stamtafel

Vier principes
Het platform moet wat hem betreft aan drie basisprincipes voldoen: eigen regie, privacy en vrij van advertenties. “Die drie principes staan nog steeds. Inmiddels is er een vierde aan toegevoegd: vrij van Google. Dat betekent dat het platform niet indexeerbaar is voor Google. Alle foto’s, teksten of video’s die je deelt kunnen niet op Google teruggevonden worden. In een fase van je leven waarin je kwetsbaar bent, wil ik mensen niet nog kwetsbaarder maken.”

Ronald is op dat moment verantwoordelijk voor de IT-afdeling van een grote verstandelijk gehandicapten organisatie. In de gesprekken die hij daar voert komt naar boven dat de wens voor een platform als Stamtafel ook leeft onder inwoners en hun familie. “Mensen willen graag op een makkelijke en veilige manier contact houden met hun geliefden. Dat is moeilijker dan het lijkt, omdat je niet zomaar gebruik wilt maken van het internet om alles maar te bespreken.”

 

Groeien
Een VVT-instelling in Noord-Oost Groningen krijgt te horen van Stamtafel en wil dit platform graag inzetten voor hun inwoners. “Zij gebruiken Stamtafel nog steeds en zijn daarmee onze eerste en oudste klant. Daarna is het balletje gaan rollen”, vertelt Ronald. In 2017 komt hij naar eigen zeggen in een ‘luxe probleem’ terecht. Een grote ledenvereniging met 320.000 huishoudens wil Stamtafel in gaan zetten. Ronald moet zijn bestaande baan opzeggen om al het extra werk rondom Stamtafel op zich te kunnen nemen. Inmiddels is zijn team gegroeid. Hoewel Ronald mede vanwege zijn persoonlijke ervaringen en verhalen het boegbeeld van de organisatie blijft, heeft hij onder andere op het gebied van IT, security en privacy versterking. “Een van mijn collega’s werkte in 2012 bij de zorginstelling waar ze met Stamtafel aan de slag wilde gaan. Ze werkte daarvoor al 23 jaar in de ouderenzorg en was destijds erg kritisch over ons platform. Daardoor kan zij bij organisaties precies de vinger op de zere plek leggen en uitleggen waarom het voor zorgprofessionals zo waardevol is om met Stamtafel te werken.”Een andere uitdaging die bij ons speelt, en waarvan we niet kunnen voorstellen dat we de enige zijn, heeft betrekking op het digitaal aftekenen. Apothekers overtuigen om hieraan mee te werken blijkt heel lastig. Van te voren is iedereen enthousiast en lijkt het volkomen logisch om hiermee aan de slag te gaan, maar als het puntje bij paaltje komt haken apothekers soms af. Als zij niet mee willen werken, houdt het snel op.

Wat me opvalt in de verhalen van andere zorgorganisaties, projectleiders of innovatie-afdelingen, is het hoge ‘halleluja-gehalte’. Vaak lijkt het alsof subsidieprojecten op andere plekken wel moeiteloos van de grond komen, de technologie door iedereen wordt omarmd en de opschaling en implementatie vlekkeloos verloopt. Wat zou het fantastisch zijn om ook eens van anderen te horen welke beren er bij hun op de weg staan, welke twijfels zij ervaren bij de keuze voor bepaalde technologie en welke implementaties minder soepel zijn verlopen. De echte verhalen. Ik kan me toch niet voorstellen dat wij de enige zijn?”

 

Wie betaalt?
Ondanks de vele positieve verhalen zijn er ook nog weleens wat bezwaren uit de weg te werken, vertelt Ronald. “Er zijn altijd mensen die het spannend vinden om digitaal te gaan. Aan die angst moet je nooit voorbij gaan, dat is belangrijk om te erkennen en om de tijd te nemen om die angst weg te nemen. Wij werken onder andere met studenten die bij mensen thuis komen om alles uit te leggen en te laten zien.”

Een andere uitdaging ligt bij de bekostiging. “Zorginstellingen worstelen ermee hoe zij de kosten voor de inzet van een platform als Stamtafel voor hun cliënten kunnen financieren. Het is mogelijk om dit deels vergoed te krijgen, zeker sinds we door Corona meer digitale componenten aan zorgproducten hebben toegevoegd. Wij hopen klanten tegemoet te komen door te monitoren hoeveel cliënten daadwerkelijk het platform gebruiken – stel het is voor alle 5000 cliënten aangeschaft – en belasten alleen het deel dat er gebruik van maakt.”

“Als cliënten zelf Stamtafel willen gebruiken, zonder een indicatie, dan kost het drie tot vijf euro per maand afhankelijk van de functionaliteiten. Wij weten ook dat in bepaalde schrijnende situaties die paar euro nog steeds veel geld is, terwijl dit juist mensen zijn die veel baat kunnen hebben van het platform.”

 

“Onze focus ligt op welzijn en welbevinden, niet op medische informatie uitwisseling en opslaan.”

Geen PGO
Stamtafel is geen PGO, dat vindt Ronald belangrijk om te benadrukken. “Onze focus ligt op welzijn en welbevinden, niet op medische informatie uitwisseling en opslaan. Ik heb twee overleden kinderen en een vader die leed aan Alzheimer. Ik miste de veilige plek om met lotgenoten en betrokken zorgverleners te praten. Juist soms ook helemaal niet over zorg. Alleen eventjes: hoe gaat het met jou? Een simpele vraag, waar een moeilijk antwoord op kan komen.”

Ronald: “We zien dat we door de jaren heen wel meer worden gebruikt door onder andere mantelzorgers. Vaak vooral om even snel te kunnen horen hoe het met iemand gaat. Een telefoontje tussen het zorgen door kan soms net teveel zijn, terwijl even een foto maken of een regeltje tekst op het platform zetten zo gedaan is. We zien ook hoe Stamtafel voor hele basale dingen worden gebruikt, zoals berichtjes over de was. In sommige verpleeghuizen wordt dat door de familie zelf gedaan, dus wordt er via Stamtafel gevraagd of er een schone pyjama meegebracht kan worden. Zoiets wil je makkelijk en snel kunnen delen, in een privé setting, zonder dat het onderdeel wordt van een medisch dossier of iets dergelijks.”

Dat Stamtafel zelf geen PGO is of wil worden, betekent niet dat er niet met een PGO gekoppeld kan worden overigens. “We willen het graag mogelijk maken om met een login-toegang tot beide plekken te verschaffen”, zegt Ronald. “Bij een GGZ-organisatie in Drenthe hebben ze een zogenaamd ‘naasten-portaal’, hun ECD, waar we mee zijn gekoppeld. Maar er is bijvoorbeeld ook een koppeling tussen Quli en Stamtafel.

 

Toekomst
Wat heeft Ronald nog voor toekomstwensen voor Stamtafel? “We zijn, ondanks dat het nooit mijn bedoeling was, uitgegroeid tot een mooi bedrijf. Ik hoop dat we met Stamtafel een rol kunnen spelen in de strijd tegen eenzaamheid. Een maatschappelijk rot probleem waar we op landelijke schaal iets aan moeten doen. Als wij daar op een positieve manier invloed op kunnen hebben, dan ben ik daar heel blij mee.”